‘De huidige slimme meters zijn niet slim genoeg’

Goed overzicht krijgen van wat jouw bedrijf aan stroom verbruikt is niet gemakkelijk. Zeker wanneer je meerdere vestigingen hebt en de energiemaatschappij ook niet meewerkt om te zorgen dat je inzicht krijgt in wat je precies aan stroom verbruikt. ‘Je wilt toch het liefste een detailopgave, waarin je precies kunt zien wat op welke locatie wordt verbruikt door welk device’, weet Stefan Grosjean. ‘Vergelijk het met je telefoonrekening en de kassabon die je krijgt bij de Albert Heijn. Je staat ook raar te kijken als je van die bedrijven aan het einde van het jaar een afrekening ontvangt zonder enige verdere specificatie.’ Met de lancering van de Smappee Pro wil Stefan bedrijven de mogelijkheid geven om die gegevens wel te achterhalen en er hun voordeel mee te doen.

Smart grid

De echte slimme energiemeter kan niet alleen een duidelijk overzicht bieden van wat er aan energie wordt gebruikt door welk apparaat, maar ook individuele apparaten in- of uitschakelen. In de toekomst moeten de Smappee en de Smappee Pro zelfs een belangrijke bijdrage leveren aan het opzetten van een zogeheten “smart grid”, een slim netwerk voor energie, waarbinnen verschillende tarieven gelden en energie uit allerlei bronnen afkomstig kan zijn, afhankelijk van de stroomvraag op dat moment. Voorlopig dient de Smappee Pro echter nog vooral als een goede tool voor bedrijven om over meerdere locaties goed hun energieverbruik te kunnen meten en dit zoveel mogelijk te drukken.

Dit is overigens niet de eerste keer dat Stefan zich bezighoudt met energiebesparing. Zijn vorige onderneming was EnergyICT, waarmee hij zich richtte op energiebesparingen bij overheden, energieleveranciers en grote commerciële en industriële ondernemingen. Met deze startup won hij meerdere prijzen, waaronder de European Business Award for the Environment in 2010. ‘Er waren toen echter nog helemaal geen apparaten beschikbaar om ook het lagere segment van de markt te bedienen. Grote bedrijven hebben flinke budgetten om besparingen te realiseren, maar consumenten en het mkb hebben die mogelijkheden niet. Die groepen willen we met Smappee en de nieuwe Pro-versie van dienst zijn.’

Écht slimme meters

Leveren de energiebedrijven niet zelf al slimme meters aan hun klanten? ‘De huidige slimme meters zijn nog niet slim genoeg’, meent Stefan. ‘Ze verzamelen wel veel informatie, maar als huishoudelijke of zakelijke klant zie je hier maar weinig van terug. Wij willen klaar zijn voor een toekomstige “smart grid” waar de energieproductie niet meer is gecentraliseerd, maar overal plaatsvindt met zonnepanelen. Die zijn echter afhankelijk van het weer, wat instabiliteit kan creëren in het netwerk. Hier in België hebben we bijvoorbeeld het probleem dat de kerncentrales worden gesloten en er een tekort aan energie ontstaat wanneer er niet genoeg wind staat en de zon niet schijnt. Een goede optie is overal batterijen neer te zetten, zoals wat Elon Musk van Tesla voorstelt. Er gaat een hele energiemarkt ontstaan, je zult zien dat er mensen zijn die geld gaan verdienen door energie in te kopen als er een overschot is en de prijzen laag zijn, en weer te verkopen wanneer er een tekort is en de prijzen omhoog schieten.’ Dat kunnen ondernemers zelf natuurlijk ook, wanneer zij deze opslagmogelijkheden in huis hebben, compleet met een systeem om alles aan te sturen.

‘Om dat allemaal te regelen heb je een meter nodig die een stuk slimmer is dan de huidige slimme meters’, vertelt Stefan. ‘Je kunt dan je batterijen een dag van tevoren opladen, omdat het gaat regenen of niet waait, zodat je de stroom die je anders duur in moet kopen dan alvast hebt opgeslagen. Dan heb je in een connected home of –office intelligentie nodig die toestellen op een slimme manier aanstuurt. Die ambitie hebben we, om zo’n smart grid werkelijkheid te maken. Niet alleen meten en inzicht verschaffen, maar op de lange termijn kun je als het realtime stroomtarief er eenmaal is veel geld besparen met de aansturingsfunctie van de Smappee.’

Samenwerkende devices

Met deze oplossing is de Smappee ook meteen een mooi voorbeeld van wat er allemaal mogelijk is met het Internet of Things, waarbij allerlei apparaten aan het web worden aangesloten en onderling communiceren. Stefan: ‘De Smappee moet steeds beter communiceren met andere apparatuur in je bedrijf. Hij is er ook op gebouwd om hem te kunnen updaten, zoals Tesla onlangs haar elektrische auto’s van een update voorzag. Zo moet de Smappee steeds iets intelligenter worden en op grote schaal een smart grid mogelijk te maken. Als je vooruitkijkt, verwacht ik dat tegen het jaar 2050 gebouwen wellicht dagenlang autonoom kunnen zijn wat energie betreft.’

Is dat niet een heel positief beeld? ‘De veranderingen gaan op het ogenblik zo snel dat ik denk dat opslag van energie tegen die tijd enorm is verbeterd. Ook voor bijvoorbeeld elektrische auto’s, die dan energie terug kunnen leveren aan woningen en kantoorpanden op het moment dat er een tekort is. Het is maar een kleine ingreep aan de installatie die in de toekomst heel veel op gaat leveren. Daarnaast is het concept van Smappee ook praktisch, die kan dan dit hele systeem aansturen en optimaliseren.’

Op afstand besparen

Toch moet er niet alleen naar de toekomst worden gekeken, volgens Stefan is Smappee juist bedoeld om nu al voordeel te behalen: ‘Die slimme systemen en piektarieven moeten nog komen, die komen er ook absoluut. Eerst moet dat smart grid worden opgezet zodat er met meerdere tarieven kan worden gewerkt. Voorlopig bieden we ondernemingen al de mogelijkheid om heel precies hun energieverbruik te meten, per aangesloten apparaat en te kijken waar kan worden bespaard.’ Met speciale pluggen die bij het pakket worden geleverd kun je ook apparatuur op afstand aansturen. ‘Zo zet je gemakkelijk vanuit huis op kantoor printers, verwarmingen of individuele stopcontacten uit. Je kunt het systeem ook zo instellen dat deze sluimerende verbruikers bijvoorbeeld in het weekend automatisch worden uitgeschakeld en weer werken zodra je maandag weer op kantoor aankomt.’

Het draait volgens Stefan ook om een stukje bewustwording bij ondernemers en consumenten. ‘Vroeger gooiden we alle afval in dezelfde grote vuilnisbak, tegenwoordig wordt dit allemaal apart opgehaald. Wanneer je dan in het buitenland komt en ziet dat mensen al hun afval op één hoop gooien, dan stoort me dat. Dat effect willen we met de Smappee ook bereiken, dat mensen zich bewust worden van het feit dat het beter kan. De rechtszaak die de stichting Urgenda onlangs aanspande en ook won tegen de Nederlandse overheid, ging erom dat er te traag wordt gereageerd. Zo staan wij hier ook in. Onze aanpak is: just do it, nu. We nemen de gebruiker mee en geven ze de tool om inzicht te krijgen, zonder dat ze aan comfort in hoeven leveren.’