Het nieuwe incassoprocederen

Wanbetaling kost het Nederlandse bedrijfsleven jaarlijks zo'n 10 miljard euro. Onderdeel van het ondernemersrisico? Ja, maar het neemt wel in rap tempo toe en de schuldige is niet alleen de (voorbije?) crisis.

Naar de rechter

Steeds meer ondernemers raken in de knel door niet of veel te laat betaalde rekeningen. Herinneringen en aanmaningen hebben geen effect en de invordering van de factuur wordt uiteindelijk uit handen gegeven aan een gerechtsdeurwaarder, advocaat of incassobureau. Die kunnen zonder vonnis de wanbetaler nog steeds niet tot betaling dwingen. Hiervoor zal je uiteindelijk dus toch naar de rechter moeten stappen.

Griffierechten

Procederen wordt echter steeds duurder door de stijgende griffierechten. Dit zijn de kosten die een eiser moet betalen voor het starten van een procedure. De laatste jaren is de hoogte van deze griffierechten fors toegenomen. Er ligt op dit moment zelfs een wetsvoorstel waarbij je 699 euro (nu 462 euro) moet gaan betalen bij een hoofdsom van 1500 euro. Daar komen de kosten van deurwaarder en incassogemachtigde nog bij. Veel ondernemers laten het er daarom maar bij zitten. Je staat in je recht, maar het kostenrisico wordt te groot. Dure overheidsrechtspraak is dus een belemmering voor incassozaken. Het wrange hiervan is dat wanbetaling hierdoor ook nog eens toeneemt. Het risico voor de wanbetaler neemt immers af. Die calculeert ook.

Het alternatief: arbitrage

Deze negatieve spiraal kan worden doorbroken. Een alternatief is namelijk tegenwoordig beschikbaar in de vorm van incasso-arbitrage. Dit vervangt de procedure bij de overheidsrechter. Arbitrage is particuliere rechtspraak, dus rechtspraak buiten de gewone rechter om. Dit zonder dat aan kwaliteit en rechtszekerheid concessies hoeven te worden gedaan. De rechtspraak wordt uitgevoerd door arbiters. Denk bijvoorbeeld aan de Raad van Arbitrage voor de Bouw. Je kunt deze systematiek ook prima toepassen voor relatief eenvoudige contractuele geschillen, dus de incassoprocedures die bij de overheidsrechter worden gevoerd. Door de mogelijkheden van arbitrage en ICT slim te benutten, komt digitaal en vlot procederen tegen lagere kosten binnen handbereik.

Hoe werkt het?

Het mogelijk maken van arbitrage is vrij eenvoudig. Bedrijven hoeven enkel een arbitraal beding in de algemene voorwaarden op te nemen. Hierdoor komen partijen overeen dat eventuele geschillen die uit het contract zullen voortvloeien, via arbitrage worden opgelost. Ontstaat er vervolgens een geschil met een klant, dien je de zaak online in bij het scheidsgerecht. In het geval dat de klant een consument is, heeft deze overigens een bedenktijd. De wetgever heeft dit geregeld om het vertrouwen van consumenten in arbitrages te vergroten.

De procedure

Partijen procederen vervolgens volledig digitaal met hoor en wederhoor. Met Skype is een mondelinge behandeling op afstand mogelijk. Verweren worden op dezelfde manieren gewogen als dat bij de overheidsrechter het geval is. Het Nederlands recht wordt onverkort toegepast. Als de verweerder geen verweer voert, is verstekverlening mogelijk. Zowel eiser als verweerder kunnen door de laagdrempeligheid prima zelf procederen. De arbiter velt uiteindelijk een vonnis. Bindend voor beide partijen. Wordt hier geen gehoor aan gegeven, kan de voorzieningenrechter worden gevraagd verlof te verlenen voor de tenuitvoerlegging. Dit wil zeggen dat het arbitraal vonnis door een gerechtsdeurwaarder ten uitvoer kan worden gelegd. Er hoeft daarvoor geen rechtszaak meer te worden gevoerd.