GEBREK AAN DESKUNDIG ADVIES VERGROOT RISICO OP FINANCIËLE ONGELIJKHEID

2. februari 2025 - 7:30

Door: Redactie Baaz

Uit recent onderzoek van de Volksbank en SNS blijkt dat 63% van de Nederlanders graag persoonlijk advies van een financieel expert zou willen ontvangen. Desondanks maakt slechts een beperkte groep gebruik van professioneel financieel advies. Met name de overgrote meerderheid van financieel kwetsbaren en jongeren van de Generatie Z hebben nog nooit een financieel adviseur gesproken. Dit kan ervoor zorgen dat de kloof tussen rijk en arm verder wordt vergroot, waarschuwen de Volksbank en SNS.

Financieel welzijn

Volgens dr. Florien Cramwinckel, gedragspsycholoog bij SNS, is financieel welzijn een combinatie van voldoende geld hebben, en de kennis en vaardigheden om dat geld goed te beheren. “Mensen met hoog financieel welzijn maken zich geen zorgen over geld en kunnen ervan genieten. Zij zijn financieel zorgeloos. Mensen met laag financieel welzijn maken zich daarentegen juist wel zorgen over geld. Ze hebben te weinig geld en weinig vertrouwen in hun eigen kennis en kunde, wat leidt tot stress. Zij zijn financieel kwetsbaar.”

Advieskloof

Onderzoek toont aan dat bijna 6 op de 10 financieel kwetsbaren nog nooit met een financieel expert heeft gesproken. Redenen hiervoor zijn onder andere onzekerheid over hoe ze in contact kunnen komen met een expert (35%), twijfels of een gesprek voor hen bedoeld is (34%), en de kosten (31%). Schaamte speelt ook een rol; 1 op de 7 financieel kwetsbaren schaamt zich om hun geldzaken te delen. “31% van de financieel kwetsbaren heeft het idee dat ze belangrijke doelen niet kunnen bereiken door een gebrek aan kennis. Persoonlijk financieel advies zou hierbij kunnen helpen. Juist voor deze groep is dit niet goed toegankelijk, wat de kloof vergroot”, aldus dr. Cramwinckel.

Ook jongeren zijn kwetsbaar

70% van de volwassen Generatie Z (18-24 jaar) heeft nog nooit met een financieel expert gesproken, terwijl de behoefte aan advies groot is. Deze jongeren hebben een opvallend grote interesse in financiële onderwerpen zoals de eerste woning (29%) en studieschuld (25%), maar halen vaak informatie bij ondeskundige bronnen zoals familie, vrienden en social media. 52% van hen weet niet hoe ze contact kunnen opnemen met hun bank voor financieel advies. “Het lijkt misschien alsof jongeren online altijd alle antwoorden zelf kunnen vinden, maar uit onderzoek blijkt dat dit niet klopt. Juist bij complexe onderwerpen hebben jongeren behoefte aan persoonlijke ondersteuning van experts. De grote hoeveelheid beschikbare informatie online vraagt ook om de vaardigheden om informatie op waarde te schatten, en juist die vaardigheden zijn bij jongeren nog niet helemaal ontwikkeld”, zegt dr. Cramwinckel.

“De financiële gezondheid van jongeren staat erg onder druk: ze hebben te weinig geld, te veel zorgen en te weinig vaardigheden om hun financiën goed te kunnen regelen. Tegelijkertijd hebben ze nauwelijks toegang tot betrouwbaar financieel advies. Dat is echt zorgelijk”, zegt dr. Cramwinckel.

Gerichte maatregelen

Uit het onderzoek blijkt dat er een duidelijk gat bestaat tussen de behoefte aan advies en het ontvangen van advies. Volgens Cramwinckel is het belangrijk om deze advieskloof in de samenleving te verkleinen. “Persoonlijk financieel advies van experts, zoals banken, kan mensen helpen om hun geldzaken beter te regelen en meer controle over hun geldzaken te ervaren. Dat beschermt mensen tegen negatieve gevolgen van geldstress.”

Relevante data:

Financiële informatiebronnen: jongeren vertrouwen vaak op vrienden, familie of internet in plaats van experts, wat hen vatbaarder maakt voor verkeerde keuzes (Wijzer in geldzaken, 2024; AFM, 2023).
Brede interesse: financieel kwetsbare groepen hebben een opvallend brede interesse in onderwerpen zoals toeslagen, huren vs. kopen, en studieschulden, maar hebben vaak de minste toegang tot betrouwbare informatie.
Adviesbehoefte: 88% van de Nederlanders wil informatie of advies over minstens één financieel onderwerp, maar slechts een klein deel ontvangt persoonlijk advies van een expert.
Financiële interesse jongeren 18-24 jaar: in deze groep is er bijvoorbeeld tien keer zoveel interesse in onderwerpen zoals de eerste woning (29% vs. 3%) of studieschuld (25% vs. 2%) dan bij oudere volwassenen (35+).
Advies van de bank: slechts 12% wil géén advies of informatie van hun bank ontvangen over financiële onderwerpen die ze interessant vinden. Bijna 9 op de 10 wil dus over minimaal één interessant onderwerp wél advies van hun bank. Dit advies ontvangen mensen van alle leeftijden het liefst tijdens een persoonlijk gesprek, of een telefoongesprek.