Wat je als ondernemer echt (niet) moet met robots, IoT, VR en blockchain
Natuurlijk streeft iedere bedrijfseigenaar en manager daar wel naar, maar er zitten simpelweg niet genoeg uren in een dag om perfectie te bereiken. Ga maar na: je steekt veel tijd en energie in het bedienen van bestaande klanten, het binnenhalen van nieuwe klanten, het aansturen van personeel, het inrichten van processen, administratie en ga zo maar door. Daaromheen is er nog een speelveld dat 'de buitenwereld' heet; er wordt van je verwacht dat je op de hoogte bent van alle relevante wet- en regelgeving en je kunt het je niet veroorloven om nieuwe ontwikkelingen in je vakgebied te missen.
En dan is er nog zoiets als technologie. Waar vroeger IT een kwestie was van computers en internetverbindingen in huis halen, is technologie inmiddels doorgedrongen tot de haarvaten van de meeste ondernemingen. Of het nu gaat om het werven van klanten, het optimaliseren van de klantbeleving of het ontwikkelen van nieuwe businessmodellen; de stelling dat elk bedrijf tegenwoordig een IT-bedrijf is, is niet meer overdreven.
Precies daarom is technologie een lastig fenomeen voor veel ondernemers. Je hoort en ziet veel nieuwe ontwikkelingen om je heen, en iedereen wil je doen geloven dat je écht nú iets moet met de technologie die zij aanbieden, maar hoe maak je daar nu een schifting in? Of het nu gaat om robotisering, Internet of Things, blockchain of augmented en virtual reality; het is belangrijk om te weten waar je je op moet concentreren. En dat betekent ook bepalen waarop voorlopig niet. Alles bijhouden is immers onmogelijk, want er zitten immers maar 24 uren in een dag.
Om te helpen bij die eerste voorselectie, alvast een overzicht van de technologieën die ik aan bod wil laten komen, en een korte beschrijving. In vervolgartikelen zal ik aangeven wanneer deze mijns inziens wel of niet relevant zijn voor jou als ondernemer.
Robotisering
Met robotisering wordt bedoeld dat een toenemend aantal taken, dat eerst door mensen werd uitgevoerd, door robots wordt uitgevoerd. De eerste 'zichtbare' vormen van robotisering werden duidelijk in de automobielindustrie, waar laswerkzaamheden in toenemende mate aan robots worden uitbesteed. Maar inmiddels hebben robots ook hun intreden gedaan in bijvoorbeeld de financiële administratie. Het effect van robotisering zal naar verwachting een grote invloed hebben op de arbeidsmarkt. Het is niet de vraag of robotisering ons werk gaat beïnvloeden, maar wel wat de impact gaat zijn op de werkgelegenheid. Er is bijna geen sector of bedrijf denkbaar dat op termijn niet zal worden beïnvloed door robotisering. Op dit moment is de relevantie vooral afhankelijk van processen; robots kunnen nu al eenvoudige, tijdrovende taken overnemen. Voor complexere taken of creatieve jobs zal het nog wat langer duren.
Internet of Things
Nog zo'n technologisch fenomeen dat tot de verbeelding spreekt is Internet of Things (IoT) - of in goed Nederlands het 'internet der dingen'. Grofweg komt IoT erop neer dat steeds meer apparaten verbonden zijn met internet; niet alleen smart watches en mobiele devices, maar ook huishoudelijke apparaten, productiemachines en vervoersmiddelen die zijn voorzien van sensoren. De verwachting is dat er diverse voordelen te halen vallen uit inzet van IoT technologie, zoals efficiëntere processen, betere logistiek tegen lagere kosten doordat 'dingen' aangeven waar ze zijn in de supply chain, maar ook preventief onderhoud bijvoorbeeld doordat apparaten zelf tijdig aangeven dat ze onderhoud nodig hebben. Voor ondernemers is het met name de vraag hoe je weet wanneer het tijd is om jouw product 'connected' te maken en wanneer hier een business case voor te maken is.
Virtual en augmented reality
Het creëren van een virtuele wereld door een digitale bril kun je grofweg op twee manieren doen: door een laagje over de werkelijkheid heen te leggen (augmented reality) of door een volledig nieuwe wereld te creëren (virtual reality). Ook hier geldt weer dat veel aanbieders bezig zijn om producten en software te ontwikkelen, met als bekendste toepassing Pokémon GO. Maar hoe relevant is dit nu echt voor bedrijven? Grofweg kun je zeggen dat VR en AR op dit moment eigenlijk nog vooral interessant zijn voor bedrijven die gebaat zijn bij het bieden van een optimale en innovatieve klantervaring - maar meer daarover in een volgende aflevering.
Blockchain
Een laatste technologie die de afgelopen jaren snel aan populariteit heeft gewonnen, is blockchain. Je zou blockchain het beste kunnen omschrijven als een systeem dat vertrouwen automatiseert. De eerste bekende toepassing hiervan is bitcoin, de digitale munteenheid. Iedereen die bitcoins bezit of verhandelt is aangesloten op een centrale database. Op het moment dat bitcoins worden overgedragen tussen twee personen, dan wordt dat niet alleen geregistreerd in de systemen van de twee betrokkenen, maar in de administratie van iedereen die is aangesloten.
Het lijkt eenvoudig, maar blockchain heeft volgens veel experts de weg geopend naar een haast oneindig scala aan toepassingen. Maar aangezien blockchain al sinds 2009 bestaat, moet je dan vandáág al op deze trein springen, voordat je hem mist?
Wat al deze technologieën gemeen hebben, is dat ze allemaal afhankelijk zijn van schaalgrootte en standaarden. Dat is niet zo vreemd, want deze voorwaarden zijn belangrijk voor elke technologische doorbraak. Zo werden videorecorders pas interessant voor het grote publiek toen er massaproductie mogelijk was en een standaard was doorbroken.
Als ondernemer moet je vooral zien te voorkomen dat je al te vroeg gaat wedden, want dan kies je misschien het verkeerde paard; wie eind jaren zeventig al zijn reserves had geïnvesteerd in Betamax kwam per slot van rekening ook bedrogen uit. Soms is het beter om eerst een ontwikkeling te volgen, voordat je er middenin springt.
In mijn vervolgartikelen zal ik dieper op deze trends ingaan en ze ook beoordelen naar bruikbaarheid voor het MKB.