De kunst van kennisoverdracht: hoe auteurs hun expertise vertalen naar een boek

De kunst van kennisoverdracht: hoe auteurs hun expertise vertalen naar een boek

Ben jij bezig met het omzetten van jouw persoonlijke expertise naar een gedrukt boek? Voor veel experts is het vastleggen van hun kennis en ervaring in boekvorm een uitdaging. En dat terwijl een boek een essentieel middel is om je eigen inzichten te delen en anderen te inspireren.

We zullen dieper ingaan op hoe auteurs hun expertise kunnen vertalen naar een boek dat de lezer boeit, informeert en inspireert. Ook gaan we het hebben over tacit knowledge, hoe je bepaalt welke kennis waardevol is, het organiseren van je expertise en het maken van een logische samenhangende structuur. Ten slotte delen we tips en trucs om complexe onderwerpen op een begrijpbare en toegankelijke manier te communiceren, zodat lezers de informatie makkelijk kunnen begrijpen en toepassen.

Tacit knowledge, meester-gezel-principe en kennis bepalen

Er bestaan diverse vormen van kennis, waaronder expliciete kennis, impliciete kennis en stilzwijgende kennis. Expliciete kennis is gemakkelijk over te dragen via formele taal, zoals woorden, cijfers en grafieken. Dit type kennis is relatief eenvoudig te delen tussen individuen en voorbeelden hiervan zijn te vinden in blogs, documenten en instructies. Denk bij expliciete kennis aan de basiskennis van een opleiding, die overdraagbaar en universeel is binnen het vakgebied. 

Impliciete kennis daarentegen is lastiger over te dragen en wordt vaak minder expliciet gecommuniceerd. Het betreft de 'knowhow' die op een onbewust niveau aanwezig is, zoals routinegedrag in bijvoorbeeld autorijden, gitaar spelen of eten. Dit type kennis omvat vaardigheden en handelingen die je op een bepaalde manier uitvoert als gevolg van jarenlange oefening en herhaling. Het is normaal voor jou, maar niet noodzakelijk voor anderen, en daarom wordt er vaak niet veel over gecommuniceerd. 

Tot slot hebben we stilzwijgende kennis; een verdieping van impliciete kennis. Het omvat waarden, normen, denkpatronen, intuïtie en persoonlijke ervaringen. Deze zijn uniek voor ieder individu, omdat niemand exact hetzelfde pad in het leven bewandelt. In bepaalde situaties, bedrijven en geografische locaties kan iemand uitblinken dankzij diens intuïtieve ervaring. Zie hieronder het verschil tussen de drie begrippen:

Ikujiro Nonaka (1970), professor aan Harvard, bedacht een model om kennis op vier manieren te delen. Dit wordt ook wel Nonaka’s spiral of knowledge of SECI genoemd. SECI staat voor socialisatie, externaliseren, combinatie en internaliseren.

·Socialisatie (stilzwijgend naar stilzwijgend); kennis wordt door middel van het meester-gezel-principe overgebracht. Dit wordt een-op-een gedaan door communiceren, imitatie, observatie, discussies en ervaring.

• Externaliseren (stilzwijgend naar expliciet); je eigen tacit kennis wordt expliciet als je deze deelt met anderen. Door ideeën te delen worden deze makkelijker verspreid.
• Combinatie (expliciet naar expliciet); het sorteren, categoriseren en combineren van informatie in documenten. Dit is het vastleggen van bestaande en nieuwe kennis.
• Internaliseren (expliciet naar stilzwijgend); doordat kennis word gedeeld en gebruikt door mensen, wordt het onderdeel van hun doen en laten. Het wordt als het ware geïnternaliseerd en toegevoegd aan hun bestaande ervaringen.

Probeer per fase te reflecteren. Op welke fase was of is jouw expertise uniek? Welke inzichten, ervaringen of standpunten kun jij bieden die anderen niet kunnen bieden? Welk doel wil je bereiken bij welke doelgroep? En welke onbewuste kennis, ervaring en vaardigheden heb jij opgebouwd die voor jou vanzelfsprekend zijn? Je bent blind voor je eigen eigenschappen, want die zijn in de loop der tijd normaal geworden voor jou. Maar dat zijn ze niet!

Expertise organiseren en structureren

Mensen die over veel kennis beschikken over een bepaald onderwerp, hebben vaak moeite om zich voor te stellen hoe het is om die kennis niet te hebben. Het effect: miscommunicatie. Vermijd daarom complexe uitleg en details. Zorg ervoor dat eerst de basis duidelijk is. En dat deze wordt beschreven in simpele termen. Onderschat niet de leercurve van beginners. Vaak vergeten mensen hoe lang zij er zelf over deden om de kennis eigen te maken. Hieronder twee tips:

• Regel van drie; twee punten op een tijdlijn vertellen een chronologisch verhaal, terwijl communicatie tussen twee partijen een dialoog creëert. Wanneer je echter een derde punt toevoegt, ontstaat er een driehoek – of zelfs een kronkel. Dit illustreert het belang van drie punten, ontwikkelingen of partijen, die een wereld van mogelijkheden openen en een gestructureerd verhaal mogelijk maken. Een boodschap van drie punten blijft beter hangen, zoals we zien in voorbeelden als het katholieke geloof met ‘de Vader, de Zoon en de Heilige Geest' of de woorden van André Hazes in zijn lied: 'bloed, zweet en tranen'. Kies daarom drie hoofdonderwerpen als basis voor je verhaal, waar je je verhaal omheen kunt bouwen.
• Taxonomie; als je de drie hoofdonderwerpen hebt gedefinieerd, is het tijd om een begrippenlijst te maken. Mindmaps zijn hiervoor handig. Alle informatie of definities staan met elkaar in verband. Verbanden leggen is begrijpen. Weten is niet genoeg. Als de algehele blauwdruk op tafel ligt, kun je de details eromheen schrijven. En kennis, methodes en best practices uitleggen. Begin altijd met een inleiding, uitleg van definities en begrippen, theorie/model, voor- en nadelen en vragen. Probeer denkfouten of incorrecte redeneringen weg te halen bij jouw lezers.

Complexe onderwerpen

Om complexe onderwerpen volledig te begrijpen, is het noodzakelijk dat een persoon ze op verschillende manieren benadert. Hieronder worden daarom zes dimensies van begrip besproken die jou als auteur kunnen helpen bij het beschrijven van complexe onderwerpen:

• Verklaren; een verschijnsel, feit of data wordt gedegen en verantwoord beschreven. Wat is het, hoe werkt het en waarom werkt het? Een concept, idee, situatie of fenomeen maak je helder en duidelijk. Het wordt in stukjes gehakt en apart geanalyseerd. Met helder wordt bedoeld dat iets gemakkelijk te zien of te begrijpen is. Met duidelijkheid wordt verwezen naar de afwezigheid van verwarring in de boodschap zelf. Het is belangrijk om eenvoudig te werk te gaan door de werkelijkheid in behapbare stukjes te vereenvoudigen, zodat het minder energie kost om het te leren.
• Interpreteren; het eigen maken van informatie en deze vertalen naar adequate vertalingen, beelden, anekdotes en modellen. Waarom is het van belang en welk aspect is wel of niet zinvol? Wat betekent het? Zorg ervoor dat jij jouw eigen beslissingscriteria in een model zet en meetbaar maakt. Men kan jouw gedachten in een soortgelijke situatie volgen. Lezers begrijpen via welke bril jij kijkt.
• Toepassing; het effectief gebruiken van kennis. Pas algemene kennis, theorieën en modellen toe aan de omgeving via experimenteren. Het is van belang om vragen in je gedrukte boek op te nemen die lezers uitdagen tot toepassing van de geleerde kennis.
• Perspectief; het grotere plaatje zien en de vraag achter de vraag stellen. Bekijk huidige dingen kritisch en luister goed. Visuele afbeeldingen kunnen hierbij ondersteunend zijn in je gedrukte boek.
• Inleven; het begrijpen wat anderen vreemd of anders zouden vinden. Of iets in eerste instantie niet begrijpen en later tot inzien komen dat het waarde heeft. Het is belangrijk om inzicht te verkrijgen in het systeem van opvattingen en het wereldbeeld van de ander. Opdrachten in groepsverband en discussies zijn hierbij essentieel en dienen te worden geïntegreerd in je boek.
• Zelfkennis; het zien van je eigen persoonlijke stijl, projecties, vooroordelen en gewoonten van je gedachten. Welke overtuigingen zijn een belemmering voor begrip? Zoals Nietzsche zegt: “overtuigingen zijn grotere vijanden van de waarheid dan leugens”. Vragen in je boek kunnen lezers helpen om te achterhalen waar ze achterlopen op het gemiddelde en welke overtuigingen hen belemmeren om succes te behalen. Als auteur is het van belang om te laten zien hoe je bepaalde gewoonten of overtuigingen hebt doorbroken.

Verkoopmethoden

Er zijn drie eenvoudige maar uiterst effectieve methoden om je gedrukte boek succesvol op de markt te brengen:

• Netwerk; als je contacten hebt binnen hogescholen, universiteiten of organisaties die zich bezighouden met leren en ontwikkeling, is dit een waardevolle kans. Benader deze contacten om jouw boek te integreren in hun lessen, workshops of curriculum. Dit biedt niet alleen exposure voor je boek, maar kan ook leiden tot aanbevelingen en verkoop.
• Recensies van experts; zoek naar bekende auteurs of mensen met aanzien in relevante organisaties om je boek van recensies te voorzien. Dit helpt niet alleen om geloofwaardigheid en autoriteit te geven aan je werk, maar kan ook potentiële lezers overtuigen om het boek aan te schaffen.
• Selfpublishing; overweeg zelf-publicatie via platforms zoals BoekenGilde, die diensten aanbieden voor het schrijven, ontwerpen, drukken, distribueren en verkopen van je boek. Door zelf-publicatie kun je de controle behouden over alle aspecten van het publicatieproces en tegelijkertijd profiteren van professionele ondersteuning bij elke stap. Dit stelt je in staat om je boek beschikbaar te maken voor een breder publiek en het te laten verkopen in boekhandels en online platforms.