De do's en don'ts van internationaal ondernemen

Ieder land – en soms zelfs elke regio of stad – heeft weer andere regels, wetten, etiquette en vormen van communicatie. Soms praktisch, maar een andere keer loop je tegen een muur van bureaucratie omhoog. Zouden we de verschillen tussen alle landen gaan beschrijven, dan hebben we een héél lang artikel. Laten we het dus bij enkele basisregels en wetenswaardigheden houden die gelden voor de meeste naties waar veel Nederlandse ondernemers actief zijn.

Do

Check lang voordat je de koffers pakt en een vestigingsplaats prikt of je diploma's, certificaten en andere belangrijke papieren geldig zijn in het buitenland. Het beste wat je kunt doen, is je papieren laten legaliseren. Voor een legalisatiestempel klop je aan bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO), daarna volgen stempels bij het ministerie van Buitenlandse Zaken en de ambassade of het consulaat van het land waar je gaat ondernemen.

Don't

Wees niet arrogant of naïef, je doet zaken in een land waar andere normen, waarden en omgangsvormen gelden. Of we het nu hebben over een reclamebureau in een islamitisch land, een pr-bedrijf in Japan of een kaaswinkeltje in Vlaanderen; jij bent nog steeds een nieuweling. Typisch Nederlandse gedragingen (generalisatie-alarm!) zoals het iets te snel je mening ventileren, botheid of het moraliserende vingertje iemands kant op wijzen, zijn bijna altijd 'not done'. Verdiep je eerst in de communicatienorm van het land.

Do

Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) staat hoog in het Hollandse ondernemersvaandel. Hetzelfde geldt in steeds meer landen. Enter de OESO-richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen. Deze richtlijnen maken duidelijk wat de Nederlandse overheid (en 45 andere landen) van bedrijven verwacht bij het internationaal zakendoen op het gebied van MVO. De richtlijnen bieden handvatten voor bedrijven om met kwesties als ketenverantwoordelijkheid, mensenrechten, kinderarbeid of milieu om te gaan.

Don't

Rotte (zakelijke) appels zijn in sommige landen wat minder duidelijk te herkennen dan bij ons. Ervan uitgaan dat de betalingszekerheden, rechten en plichten net zo herkenbaar en transparant zijn als in Nederland, is absoluut niet slim. Gelukkig is er hulp. Zo meldt ABN AMRO dat ondernemers een beroep kunnen doen op bedrijven die zijn gespecialiseerd in het verzamelen van bedrijfsinformatie in het buitenland. In kredietrapportages over buitenlandse bedrijven waarmee je in zee wilt gaan, staat informatie over financiële prestaties en betalingsgedrag. Ook kun je er terecht voor advies over de hoogte van een kredietlimiet. Extra tip: het kenniscentrum van brancheorganisatie Fenedex geeft advies over export en internationaal ondernemen.

Do

We sluiten af met nog een paar uiterst handige adressen. Basisinformatie over verschillende landen is wereldwijd gratis en digitaal beschikbaar via de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Er zijn geen kosten aan verbonden. Twee jaar geleden zijn er diverse ondernemerspleinen opgericht. Hier kun je online terecht voor advies, vergunningen en subsidies. Ondernemers met internationale ambitie kunnen een beroep doen op ambassades, consulaten en Netherlands (Agricultural) Business Support Offices. Zij beantwoorden vragen over bijvoorbeeld handel, investeringen en samenwerking. De Dutch Trade Board (DTB) zet zich in voor de positie van Nederlandse bedrijven in het buitenland. Ook informeert het platform bedrijven over financieringsmogelijkheden.