Bedrijfskledingbranche stap voor op fast fashion
De opkomst van fast fashion, met een constant aanbod van nieuwe mode tegen zeer lage prijzen, heeft ervoor gezorgd dat veel meer kleding wordt geproduceerd én weggegooid, zowel gedragen als ongedragen. De EU wil dat de hoeveelheid textielafval wordt beperkt, dat textiel langer meegaat en dat het meer wordt gerecycled. Het EU-actieplan voor de circulaire economie is daarbij een stok achter de deur en moet voor klimaatneutraliteit zorgen in 2050. De bedrijfskledingbranche heeft circulariteit volledig omarmt en is daarmee een stap voor op fast fashion.
Nederlandse kledingmarkt
In Nederland is sinds 1 juli 2023 het Besluit UPV Textiel een wettelijke verplichting. Het maakt producenten/importeurs van textiel op de Nederlandse markt verantwoordelijk voor de gescheiden inzameling, hergebruik en recycling en het organiseren en financieren van een passend innamesysteem. In 2025 gaat het om 50% van de artikelen die ze in Nederland verkopen, in 2030 moet dat 75% zijn.
Met een marktaandeel van 10% van de totale Nederlandse kledingmarkt speelt de bedrijfskledingbranche een belangrijke rol in het realiseren van deze doelstellingen. Het voordeel is dat gedragen bedrijfskleding vaak geretourneerd wordt aan de werkgever, wat het retourproces overzichtelijker maakt.
Hergebruik van vezels
Naast het inzamelen van de kleding schrijft het Besluit UPV Textiel ook hergebruik voor. In 2025 moet dat minimaal 20% van het ingezamelde textiel zijn. Deze kleding wordt bijvoorbeeld aangeboden via tweedehands kledingzaken of platformen zoals Vinted. Voor bedrijfskleding is dat echter geen optie, omdat er altijd een bedrijfslogo op staat. Toch lopen er projecten tussen bedrijven en hun leveranciers om bedrijfskleding te repareren of reconditioneren, zodat ze weer opnieuw binnen het bedrijf aangeboden kunnen worden.
Daarnaast moet minimaal 25% worden afgebroken tot vezelniveau (vezel tot vezel recycling). Het gaat dan voornamelijk om ‘open loop’-recycling, waarbij textiel wordt verwerkt tot andere producten, zoals vulling voor auto-interieurs, bouwmaterialen of isolatie. De cirkel 100% sluiten naar ‘closed-loop’-recycling lukt nog bij weinig producten, glas is daar een uitzondering op. In het geval van (werk)kleding wordt het afgedragen textiel vervezeld en vermengd met nieuwe materialen. Dit wordt vervolgens gebruikt voor het maken van nieuwe kleding, waardoor een gedeeltelijke circulaire productie ontstaat.
Code gekraakt
Hoewel het inzamelingsproces van bedrijfskleding overzichtelijker is dan bij fast fashion, is het hergebruik van vezels van deze kleding niet makkelijker. Het wordt viezer dan consumentenkleding en heeft meestal een logo of borduring.
Toch heeft het Benelux-kantoor van Fristads, fabrikant van werkkleding, de code gekraakt door samen met een aantal van hun grote klanten succesvolle circulaire oplossingen te ontwikkelen. In 2021 werd een in Nederland ontwikkeld recyclingproces gecertificeerd, waardoor Fristads de eerste kledingproducent in de regio is die de traceerbaarheid van gerecyclede grondstoffen met een gesloten kringloop kan garanderen. Het Nederlandse model dient nu als blauwdruk voor het implementeren en opschalen van recycling in alle markten waar Fristads actief is.
Circulaire productontwikkeling
De eerste circulaire productontwikkeling van Fristads begon in 2021 met een poloshirt dat gedeeltelijk werd gemaakt van afgedankte kledingstukken van de grootste klant van Fristads in Nederland. Via een gezamenlijk pilotprogramma werden afgedragen poloshirts ingezameld en gerecycled tot nieuwe poloshirts, waardoor de kringloop van een deel van de Fristads productie effectief werd gesloten.
Inmiddels is het eerste circulaire standaard Fristads-product een feit: een sweater vervaardigd van 15 procent ‘closed loop’-vezels, gemaakt van ingezamelde, afgedragen Fristads-kleding. De sweater heeft een Environmental Product Declaration (EPD), waarin staat hoeveel de milieu-impact (waterverbruik en CO2-uitstoot) wordt verminderd door bestaande vezels te gebruiken om nieuwe vezels te maken.
Dit voorbeeld laat zien dat samenwerking met klanten en de wil om het eigen productieproces te verduurzamen zorgt voor innovatie en tevens de kledingindustrie weer een stap dichter bij klimaatneutraliteit brengt.
Door Hugo Vedder, Product Specialist bij Fristads en deelnemer van de NEN-werkgroep certificering Circulair Textiel en de werkgroep Werkkleding – UPV Textiel.